Instrumentenkoffer betaalbare woningvoorraad

In opdracht van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) heeft RIGO de betaalbaarheidsproblematiek in de MRA geschetst. Er is een tekort aan betaalbare woningen voor lage en middeninkomens en uit de prognoses blijkt dat de vraag naar betaalbare woningen nog verder zal toenemen. In de notitie zijn oplossingsrichtingen aangegeven om het aanbod aan betaalbare woningen voor lage en middeninkomens te vergroten. Het doel is dat de woningmarkt in de MRA toegankelijk blijft voor deze doelgroepen.

In deze instrumentenkoffer zijn de oplossingsrichtingen uitgewerkt in doelen en subdoelen, met het bijbehorende instrumentarium dat voor gemeenten beschikbaar is om betaalbaarheid op de woningmarkt te borgen. Daarbij wordt aandacht besteed aan de mogelijkheden en de beperkingen van de instrumenten. Per instrument zijn voorbeelden opgenomen en bronnen voor meer informatie.

De informatie uit deze instrumentenkoffer is op deze website beschikbaar gesteld. De inhoud, voorbeelden en informatiebronnen worden periodiek geactualiseerd en aangevuld.

Betaalbaarheid en toegankelijkheid staat niet alleen voor lage inkomens – die veelal zijn aangewezen op een sociale huurwoning – onder druk, maar in toenemende mate en in steeds grotere delen van de regio ook voor de middeninkomens (huur en koop)​

Binnen het MRA Jaarprogramma Bouwen en Wonen is betaalbaarheid en toegankelijkheid een belangrijk onderwerp. Uit het periodieke onderzoek Wonen in de Metropoolregio Amsterdam komt naar voren waarom. Uit de resultaten van Wonen in de Metropoolregio Amsterdam 2021 (WiMRA) blijkt dat de kans op een betaalbare woning de afgelopen twee jaar verder is afgenomen. Een steeds groter deel van de voorraad bestaat uit dure huur- en koopwoningen. Dit geldt niet alleen voor Amsterdam, maar ook in voorheen meer betaalbare delen van de regio. Steeds minder mensen met een laag of middeninkomen kunnen daardoor in de MRA een huis vinden. 

Oplossingsrichtingen en instrumenten

Toevoegen door nieuwbouw en transformatie

Om nieuwe betaalbare woningen toe te voegen aan de woningvoorraad (en te behouden) kan aan verschillende knoppen worden gedraaid

Behouden betaalbare woningen in de woningvoorraad

Om betaalbare woningen te behouden, kunnen verschillende instrumenten worden ingezet. Sommige instrumenten zijn gericht op een verschuiving tussen verschillende categorieën betaalbare woningen (sociale huur, middeldure huur, betaalbare koop), indien dit wenselijk is

Beter benutten van betaalbare woningen

Om nieuwe of bestaande betaalbare woningen beter te benutten voor de doelgroepen die daarop zijn aangewezen, kan aan verschillende knoppen worden gedraaid

Verruimen van betaalbaarheids-mogelijkheden

Om lage en middeninkomens meer mogelijkheden te geven een betaalbare koopwoning te bemachtigen, zijn verschillende financieringsregelingen bedacht

Verbeteren ruimtelijke spreiding betaalbare woningvoorraad

Lage en middeninkomens hebben in sommige delen van de MRA meer kans om een betaalbare woning te vinden, dan in andere delen van de MRA. Dit beperkt hun keuzemogelijkheden nog verder.

De kaders van het rijksbeleid

De kaders van het beleid worden landelijk bepaald. De mogelijkheden van gemeenten om bij te sturen t.a.v. de betaalbare voorraad zijn daardoor begrensd. Daarom zoekt de MRA steeds het gesprek met het Rijk en de Tweede Kamer om de sturingsmogelijkheden te vergroten. Het nieuwe kabinet heeft meer aandacht voor betaalbare woningen. 

Deze website is gemaakt door RIGO in opdracht van MRA. Bent u geïnteresseerd of wilt u meer weten over de instrumenten en de toepassing daarvan? Neem contact met ons op. Wij helpen u graag verder.